fbpx
Green Project Manager Blog Szablony
zadzwoń: 533 323 441
napisz: szkolenia@szkola.pm

Stałe struktury organizacyjne – Kluczowe modele zarządzania firmą

Struktura organizacyjna to fundament każdej firmy. Określa, w jaki sposób zadania, odpowiedzialności i władza są rozdzielane w przedsiębiorstwie. Dobre zorganizowanie struktury organizacyjnej ma bezpośredni wpływ na efektywność operacyjną firmy oraz jej zdolność do realizacji celów. W niniejszym artykule przyjrzymy się dwóm kluczowym modelom stałych struktur organizacyjnych: strukturze funkcjonalnej i strukturze macierzowej. Omówimy ich cechy, zalety i potencjalne wyzwania, które mogą się pojawić przy ich wdrażaniu. 

1. Struktura funkcjonalna – klasyczne podejście do organizacji 

Struktura funkcjonalna to jedno z najbardziej tradycyjnych rozwiązań w zarządzaniu organizacjami. W tym modelu przedsiębiorstwo dzieli się na poszczególne bloki funkcjonalne, takie jak dział sprzedaży, produkcji, finansów czy zasobów ludzkich. Każdy z tych działów ma wyznaczonego menedżera, który odpowiada za realizację celów i wyników swojej jednostki. Pracownicy w tej strukturze są przyporządkowani do określonego działu zgodnie ze swoją specjalizacją. 

2. Cechy charakterystyczne struktury funkcjonalnej: 

  • Jasna hierarchia i odpowiedzialność: Każdy dział ma swoje jasno zdefiniowane zadania i cele, a pracownicy podlegają wyraźnie wyznaczonym przełożonym. 
  • Podział funkcji: Każda jednostka strukturalna realizuje określone funkcje, co ułatwia zarządzanie i kontrolowanie wyników poszczególnych działów. 
  • Centralizacja decyzji: Decyzje są podejmowane przez osoby na wyższych szczeblach zarządzania, co pozwala na zachowanie spójności działań w firmie. 

Jedną z głównych zalet tego modelu jest specjalizacja. Każdy dział koncentruje się na swojej kluczowej funkcji, co pozwala na efektywne wykorzystanie zasobów i kompetencji. Niemniej jednak struktura funkcjonalna może prowadzić do pewnych wyzwań, takich jak brak współpracy między działami, co w efekcie utrudnia realizację projektów, które wymagają interdyscyplinarnego podejścia. 

3. Zalety i wady struktury funkcjonalnej: 

Zalety: 

  • wysoka kompetentność specjalistów odpowiedzialnych za realizację funkcji (wzrost profesjonalizmu) 
  • zwolnienie liniowych menedżerów od rozwiązania poszczególnych problemów 
  • standaryzacja, formatowanie i programowanie procesów i operacji zarządzania 
  • eliminacja powielania i pokrywania się w wykonywaniu funkcji administracyjnych 
  •  zmniejszenie zapotrzebowania w specjalistach szerokiego profilu 
  • centralizacja decyzji strategicznych oraz decentralizacja operacyjnych 

Wady: 

  • Nadmierne zainteresowanie zadaniami i celami swoich działów 
  • Trudności w utrzymywaniu stałych relacji między różnymi jednostkami funkcjonalnymi.  
  • Powstanie tendencji nadmiernej centralizacji. 
  • Czas trwania procedur decyzyjnych. 
  •  Względnie stagnacyjna forma organizacyjna, z trudem reagująca na zmiany. 
  •  Trudność rozdzielania władzy (wielokrotność podporządkowania) 

 

4. Struktura macierzowa – elastyczność i interdyscyplinarność 

Struktura macierzowa powstała jako odpowiedź na potrzebę zwiększenia elastyczności w zarządzaniu organizacją, zwłaszcza w przypadku realizacji złożonych projektów. W tej strukturze pracownicy są jednocześnie członkami dwóch jednostek: zespołu projektowego oraz swojego macierzystego działu funkcjonalnego. Dzięki temu możliwe jest lepsze wykorzystanie zasobów ludzkich i elastyczne reagowanie na zmieniające się potrzeby przedsiębiorstwa. 

5. Cechy charakterystyczne struktury macierzowej: 

  • Podwójne podporządkowanie: Pracownicy podlegają zarówno kierownikowi zespołu projektowego, jak i przełożonemu w macierzystym dziale. Takie rozwiązanie może prowadzić do niejasności w kwestii priorytetów, ale także sprzyja lepszej koordynacji działań między różnymi funkcjami firmy. 
  • Elastyczność: Struktura macierzowa pozwala na szybkie reagowanie na zmieniające się potrzeby i realizację specjalnych przedsięwzięć, które wymagają zaangażowania różnych specjalistów. 
  • Współpraca między działami: Projekty realizowane w strukturze macierzowej łączą pracowników różnych działów, co sprzyja wymianie wiedzy i doświadczeń oraz tworzeniu bardziej innowacyjnych rozwiązań. 

Mimo licznych korzyści, wdrożenie struktury macierzowej może być trudne, zwłaszcza dla organizacji, które wcześniej operowały w bardziej sztywnych strukturach. Pracownicy mogą napotkać trudności w radzeniu sobie z wieloma przełożonymi, a organizacja może doświadczać problemów z jasnym określeniem priorytetów. 

6. Zalety i wady struktury macierzowej 

Zalety: 

  • zwiększona elastyczność w zarządzaniu projektami 
  • stwarza warunki do pracy interdyscyplinarnej 
  • współpraca między różnymi działami, sprzyjająca innowacyjności 
  • sprzyja wysokiej identyfikacji pracowników z celami 
  • stwarza samoczynne mechanizmy koordynacji 
  • sprzyja powstawaniu zjawiska synergii 

Wady: 

  • możliwość konfliktów związanych z podwójnym podporządkowaniem 
  • wysokie koszty zarządzania 
  • wydłużony czas realizacji zadań (sprzyja dyskusjom, a nie działaniu) 
  • trudność rozdzielania władzy (wielokrotność podporządkowania) 

Podsumowanie 

Struktura organizacyjna ma kluczowe znaczenie dla efektywności i rozwoju przedsiębiorstwa. Wybór odpowiedniego modelu, takiego jak struktura funkcjonalna lub macierzowa, zależy od specyfiki firmy oraz jej celów. Struktura funkcjonalna jest bardziej tradycyjna i stabilna, sprzyja specjalizacji, ale może prowadzić do izolacji działów. Z kolei struktura macierzowa, choć bardziej elastyczna i sprzyjająca współpracy, wymaga większych kompetencji zarządzania i jasnego określenia priorytetów. Niezależnie od wybranej struktury, kluczem do sukcesu jest dostosowanie jej do realiów działalności firmy oraz umiejętne zarządzanie potencjalnymi wyzwaniami. 

Przeczytaj również:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Szkoła Project Managerów - Szkoła.PM jest marką firmy APAULY GROUP Sp. z o.o.

Kontakt

APAULY GROUP Sp. z o.o.
Dworcowa 43, 44-100 Gliwice
tel.: +48 32 726 11 34
email: office@apauly.pl

Sąd Rejonowy w Gliwicach,
X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego
Numer KRS: 0000600616
NIP: 631 266 09 27
Regon: 363679810

Wysokość kapitału zakładowego: 112 000,00 zł

Nr rachunku bankowego:
13 1950 0001 2006 0036 3719 0002

Standardy jakości


Firma działa w Bazie Usług Rozwojowych (audyt Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości)

Firma jest jedyną niepubliczną jednostką kształcenia zawodowego project managerów (wpis do rejestru niepublicznych placówek kształcenia ustawicznego – Prezydent Miasta Gliwice).

Wszyscy trenerzy posiadają zdany egzamin IPMA na poziomie D, C lub B.

Dwóch trenerów posiada kwalifikacje Autoryzowanych Trenerów IPMA Polska.
Firma jest członkiem Polskiej Izby Firm szkoleniowych i działa w oparciu o Standard Usługi Szkoleniowo-Rozwojowej SUS 2.0 corocznie certyfikowany przez zewnętrzną jednostkę certyfikującą (Dekra Certification).
Polityka prywatności Regulamin usług rozwojowych

Zapisz się do newslettera!